دانلود استاندارد حسابرسی 240 – مسئولیت حسابرس در ارتباط با تقلب، در حسابرسی صورتهای مالی

(تجدید نظر شده 1394)

دامنه كاربرد

1- این استاندارد، به مسئولیت حسابرس در ارتباط با تقلب، در حسابرسی صورتهای مالی می‌پردازد. این استاندارد، مشخصاً، نحوه بکارگیری استانداردهای 315[1]و 330[2] را در مورد خطرهای تحریف بااهمیت ناشی از تقلب شرح می‌دهد.

ویژگیهای تقلب

2- تحریف صورتهای مالی می‌تواند از تقلب یا اشتباه ناشی شود. وجه تمایز تقلب و اشتباه، عمدی یا غیرعمدی بودن عملی است كه منجر به تحریف صورتهای مالی می‌شود.

3- اگر چه تقلب مفهوم گسترده‌ای دارد، اما برای مقاصد استانداردهای حسابرسی، حسابرس تقلبهایی را مد نظر قرار می‌دهد كه سبب تحریف بااهمیت صورتهای مالی می‌شود. دو نوع تحریف عمدی به حسابرس مربوط می‌شوند كه یکی تحریفهای ناشی از گزارشگری مالی متقلبانه و دیگری تحریفهای ناشی از سوء استفاده از داراییها است. هر چند حسابرس ممكن است مشكوك به وقوع تقلب شود و یا در موارد نادر، پی به وقوع تقلب ببرد، با این حال وی در مقامی نیست که به لحاظ قانونی حکم کند که آیا تقلبی واقعاً روی داده است یا خیر. (رك: بندهای ت-1 تا ت-6)

مسئولیت پیشگیری و كشف تقلب

4- مسئولیت اصلی پیشگیری و كشف تقلب با مدیران اجرایی و اركان راهبری واحد تجاری است. این موضوع مهم است كه مدیران اجرایی، با نظارت اركان راهبری واحد تجاری، بر پیشگیری از تقلب (که می‌تواند فرصتهای وقوع تقلب را کاهش دهد) و عوامل بازدارنده تقلب (که می‌تواند به دلیل احتمال كشف تقلب و تنبیه، انگیزه ارتکاب تقلب توسط افراد را کاهش دهد) تأكید زیادی کنند. این تأکید متضمن پایبندی به ترویج فرهنگ درستكاری و رفتار اخلاقی است كه می‌تواند از طریق نظارت فعالانه اركان راهبری واحد تجاری تقویت شود. نظارت اركان راهبری، شامل در نظر گرفتن احتمال زیر پاگذاری كنترلها یا اعمال نفوذ نامناسب به شیوه‌های دیگر در فرایند گزارشگری مالی، نظیر تلاشهای مدیران اجرایی در زمینه مدیریت سود به منظور تحت تأثیر قراردادن برداشت تحلیلگران از عملكرد و سودآوری واحد تجاری، می‌باشد.

مسئولیتهای حسابرس

5- حسابرسی كه كار حسابرسی را طبق استانداردهای حسابرسی انجام می‌دهد، مسئول كسب اطمینان معقول نسبت به عاری بودن صورتهای مالی به عنوان یك مجموعه واحد از تحریف بااهمیت ناشی از تقلب یا اشتباه است. حتی اگر حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی به‌گونه‌ای مناسب برنامه‌ریزی و اجرا شده باشد، به علت محدودیتهای ذاتی حسابرسی، این خطر اجتناب ناپذیر وجود دارد كه برخی تحریفهای بااهمیت صورتهای مالی، كشف نشود.

6- همان‌گونه که در استاندارد 200[4] اشاره شده است، آثار بالقوه محدودیتهای ذاتی، به طور خاص، در مورد تحریف ناشی از تقلب، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجا كه تقلب ممكن است با انجام تمهیداتی چون جعل، ثبت نكردن عمدی معاملات، یا ارائه اطلاعات نادرست به حسابرس صورت گیرد که به‌طور ماهرانه و با دقت برای پنهان کردن آن طراحی شده است، خطر عدم كشف تحریفهای بااهمیت ناشی از تقلب، بیشتر از خطر عدم كشف تحریفهای بااهمیت ناشی از اشتباه است. هنگامی كه چنین اقداماتی برای پنهان‌کاری با تبانی همراه باشد، كشف آن دشوارتر می‌شود. تبانی می‌تواند حسابرس را به این نتیجه برساند كه شواهد، متقاعد كننده است، در حالی كه واقعاً چنین نیست. توانایی حسابرس برای كشف تقلب به عواملی چون مهارت مرتكبین، دفعات و میزان دستكاری، گستردگی تبانی، اندازه نسبی هر یک از مبالغ دستكاری شده، و مراتب سازمانی افراد مشارکت کننده بستگی دارد. اگرچه حسابرس ممكن است بتواند فرصتهای بالقوه ارتكاب تقلب را مشخص کند، اما به سختی می‌تواند مشخص کند که آیا تحریف در حوزه‌های قضاوتی مثل براوردهای حسابداری ناشی از تقلب بوده است یا ناشی از اشتباه.

7- علاوه بر این، خطر عدم كشف تحریف بااهمیت ناشی از تقلب مدیران اجرایی بیشتر از خطر تحریف بااهمیت ناشی از تقلب كاركنان است، زیرا مدیران اجرایی اغلب در موقعیتی هستند كه به طور مستقیم یا غیر مستقیم قادر به دستكاری سوابق حسابداری، ارائه اطلاعات مالی متقلبانه یا زیرپاگذاردن روشهای كنترل داخلی طراحی شده برای پیشگیری از تقلبهای مشابه توسط سایر كاركنان هستند.

8- حسابرس، هنگام كسب اطمینان معقول، مسئولیت دارد نگرش تردید حرفه‌ای را در سراسر فرایند حسابرسی حفظ کند، امكان زیرپا گذاری كنترلهای داخلی توسط مدیران اجرایی را مدنظر قرار دهد و به این واقعیت توجه داشته باشد كه روشهای حسابرسی مؤثر در كشف اشتباه ممكن است برای كشف تقلب مؤثر نباشد. الزامات این استاندارد برای كمك به حسابرس در تشخیص و ارزیابی خطرهای تحریف بااهمیت ناشی از تقلب و طراحی روشهای كشف این تحریفها تدوین شده است.

تاریخ اجرا

9- این استاندارد برای حسابرسی صورتهای مالی كه دوره مالی آنها از اول فروردین 1395 و پس از آن شروع می‌شود، لازم الاجراست.

( رمز فایل فشرده : accamj.com )

---

منبع : سازمان حسابرسی

حسابرسی چیست ؟