مستمری بازماندگان در تامین اجتماعی
مستمری بازماندگان – شرایط دریافت مستمری بازماندگان
بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی در یکی از حالات زیر استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را خواهند داشت:
١- درصورت فوت بیمه شده بازنشسته (بند ١ ماده ٨٠ قانون)
٢- درصورت فوت بیمه شده از کارافتاده کلی مستمری بگیر (بند ٢ ماده ٨٠ قانون)
٣- درصورت فوت بیمه شده ای که در ده سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه ٩٠ روز کار را پرداخت کرده باشد. (اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون)
١-٣- چنانچه بیمه شده فاقد شرایط مقرر در این بند باشد ولی حداقل ٢٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه را قبل از فوت پرداخت کرده باشد. (تبصره ٢ اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون)
٢-٣- درصورتی که بیمه شده متوفی فاقد شرایط مقرر در این بند بوده، لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا بیست سال باشد. (اصلاحیه تبصره ٣ اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون و قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده اند.)
٤- در مواردی که بیمه شده در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری های حرفه ای فوت نماید. (بند ٤ ماده ٨٠ قانون)
چه کسانی واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان هستند؟
بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از:
١- عیال دائم بیمه شده متوفی
٢- شوهر بیمه شده زن
مشروط بر اینکه اولاً تحت تکفل زن بوده و ثانیاً سن او از شصت سال متجاوز باشد و یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین اجتماعی از کارافتاده بوده و در هرحال مستمری از سازمان دریافت ننماید.
٣- فرزندان ذکور متوفی
درصورتی که سن آنان حداکثر ١٩ سال تمام و پس از آن منحصراً در صورت اشتغال به تحصیل در مقاطع دانشگاهی و یا اینکه معلول از کارافتاده نیازمند شناخته شوند.
٤- فرزندان اناث متوفی
درصورتی که فاقد شغل و شوهر باشند.
٥- پدر و مادر متوفی
در صورتی که اولاً تحت تکفل او بوده، ثانیاً سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشکیل کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین اجتماعی از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ننمایند.
آیا درصورت فوت بیمه شده زن به بازماندگان او مستمری تعلق می گیرد؟
برقراری مستمری فرزندان واجد شرایط بیمه شدگان زن متوفی نیز با رعایت ضوابط مذکور از تاریخ تصویب «قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوقهای بازنشستگی مصوب ٥/١٠/١٣٨٦» بلامانع خواهد بود.
بنابراین در اجرای قانون مذکور جهت برقراری مستمری فرزند یا فرزندان بیمه شده زن نیازی به رعایت قسمت «الف» بند (٢) قانون (پدر آنها در قید حیات نبوده یا تحت تکفل زن بوده و سن او از شصت سال متجاوز یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین اجتماعی از کارافتاده بوده و در هرحال مستمری از سازمان دریافت نکند.) نمی باشد.
چه مدارکی برای برقراری مستمری بازماندگان لازم است؟
1- درخواست بازماندگان متوفی مبنی بر تقاضای برقراری مستمری
2- اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی متوفی و بازماندگان واجد شرایط
3- اصل و تصویر گواهی وفات بیمه شده صادره از سوی سازمان ثبت احوال
4- اصل و تصویر سند رسمی ازدواج دائم متوفی و همسر وی
5- گواهی اشتغال به تحصیل معتبر و تأیید شده از سوی مراجع ذیصلاح درخصوص فرزندان ذکور
6- تعهدنامه فرزندان اناث مبنی بر نداشتن شغل و شوهر
7- مدارک احراز وقوع حادثه (اعم از ناشی یا غیرناشی از کار) در مواردی که علت فوت بیمه شده بر اثر وقوع حادثه بوده است (شامل: گزارش وقوع حادثه و گزارش بررسی حادثه، کروکی و گزارش پلیس راه درمورد تصادفات منجر به فوت، گزارشات مقامات انتظامی)، گزارش بازرس کار، گواهی پزشکی قانونی و…)
میزان مستمری بازماندگان چگونه محاسبه می شود؟
میزان مستمری قابل پرداخت حین الفوت مستمری بگیران بازنشسته یا از کارافتاده کلی به عنوان مستمری استحقاقی آنان تلقی و عیناً به میزان سهام مقرر در ماده ٨٣ قانون بین بازماندگان واجد شرایط تقسیم می گردد.
در صورت فوت بیمه شده ای که در ١٠ سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه ٩٠ روز کار را پرداخت کرده باشد، بازماندگان واجد شرایط وی از مستمری که به شرح ذیل محاسبه میگردد بهره مند خواهند شد:
الف) محاسبه متوسط دستمزد ماهانه :
{(دستمزد مزایای مشمول کسر حق بیمه ظرف ٧٢٠ روز قبل از فوت یا شروع بیماری منجر به فوت) تقسیم بر (روزهای کارکرد ظرف ٧٢٠ روز قبل از تاریخ فوت یا شروع بیماری منجر به فوت)} ضربدر 30
ب) محاسبه مستمری استحقاقی:
{(سنوات پرداخت حق بیمه (حداکثر ٣٥ سال) × متوسط دستمزد ماهیانه) تقسیم بر (30) }
به هریک از بازماندگان چه سهمی از مستمری، تعلق می گیرد؟
1- میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی معادل پنجاه درصد مستمری استحقاقی بیمه شده است و درصورتی که بیمه شده مرد دارای چند همسر دائم باشد، مستمری به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد.
2- میزان مستمری هر فرزند بیمه شده متوفی معادل بیست و پنج درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می باشد ودرصورتی که پدر و مادر را از دست داده باشد مستمری او دوبرابر میزان مذکور خواهد بود.
3- میزان مستمری هریک از پدر و مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می باشد.